Ülkemizde yeni doğan bebeklerin ilk altı ayda yalnızca anne sütüyle beslenme oranı hâlâ istenen düzeyin altındadır.
Her bebek özeldir. Siz de bebeğiniz için en özel olanı, kendisine uygun hazırlanmış en önemli gıdasını, sadece anne sütünü vermelisiniz. Doğumdan hemen sonra, bebeğin annenin göğsüyle temas etmesinin anne sütünü arttırmada ve anne bebek arasındaki ilk bağı kurmada çok etkili olduğu bilinmektedir. Sütün oluşabilmesi için bebeğin olması şart değildir. Emzirmeyi çok isteyen kadınların, gebe olmasalar bile, göğüslerinden süt gelebildiği görülmüştür. Bu durum, sütün beyin salgılarından ne kadar etkilendiğinin göstergesidir. Doğumdan önce kendini emzirmeye şartlayan annelerin sütü daha fazla olacaktır. Annenin kendine güvenmesi, etrafından destek görmesi ve emzirme isteği süt oluşumunu arttırır.
Doğum sonrası emzirme zamanı
Sezaryenle doğum yapsanız bile, doğumdan hemen sonra bebeğinizin yanağının, ağzının göğsünüze değdirilmesini isteyebilirsiniz. Bebeğin, ilk 6 ay yalnız anne sütüyle beslenmesi çok önemlidir. Yeni doğan bebeklerin erken dönemlerde suya, meyve sularına ya da diğer sıvılara gereksinimi yoktur. Bu tür gıdalara erken başlanması bebeğinizin erken büyüyeceği, gelişeceği ya da beslenmeyi erken öğreneceği anlamına gelmemektedir. Bu nedenle aceleci davranışların, ona yarardan çok, zarar getirebileceğini unutmayınız.
Huzursuzluğa ve ağlamaya başlamadan önceki dönemde; bebeğinizin hareketlenmesi, elini emmeye başlaması, sizi görünce heyecanlanması, gerilmesi gibi bebeğin emme isteğinin ilk bulgularını fark edebilirsiniz. Onun bu davranışlarını tanımaya çalışın. Böylece bebeğinizi ağlamasına gerek kalmadan beslenmeye başlayabilirsiniz.
Bebekler için emme, yalnızca beslenme değil, aynı zamanda bir sosyal aktivitedir. Emzirme sırasında anne ile bebek arasındaki bağ, bebeğin büyüme ve gelişmesindeki temeli oluşur. Beslenme sırasında bebeğinize yakın olun, onunla da göz teması kurun. Yumuşak bir ses tonuyla konuşun. Sizi dinleyecektir.
Bebeğinizin ne kadar ve ne sıklıkta emdiği günden güne farklılık gösterebilir. Örneğin gece az emen bebek, sabah bu açlığını kapatmaya çalışabilir. Kısa sürede bebeğinizin bu özelliklerini öğreneceksiniz.
Eğer çalışan bir anne iseniz, sabah erken saatlerde işe gitmeden, akşam ve hafta sonları daha sık bebeğinizi emzirebilir ve ayrı kaldığınız zamanın acısını doya doya çıkarabilirsiniz.
Anne sütünün artması için:
Doğumdan hemen sonra (sezaryenli annelerde doktor izninden sonra) bol sıvı tüketmeye başlamalısınız. Bol bol su, doğal meyve suları, süt, ayran, hoşaf içmelisiniz. Soda ve kafein türü içecekleri kısıtlamalısınız. Özellikle kafein içeren içecekler bebeğinizi rahatsız edebilir.
Sütünüzün artması için dinlenmeniz gerekmektedir. 0 nedenle bebek uyuyunca sizde uyuyun, dinlenin. Mutlaka gün içinde egzersiz yapın. Özellikle hamilelik dönemiyle kilo alımını sorun eden anneler, diyet yapmanın doğru olmayacağını ama egzersiz yapmanın daha yararlı olacağını bilmelidirler. Doğum sonrası ilk 6 ayda annelerin diyet yapması bebek sağlığı açısından uygun değildir.
Sigara, anne sütünü azaltmaktadır. Ayrıca nikotin sütün tadını değiştirir, bebeğin uykusunu bozar. Emziren annelerin sigara içmeleri bu nedenle de sakıncalıdır.
Bebeklerin çevreye ilgilerinin arttığı dönemlerde (genellikle 4 aylık-tan hemen sonra) emerken dikkatleri kolayca dağılabilir ve en küçük bir uyarıyla emmeyi bırakabilirler. Bu tür hareketler sağlıklı bebeklerde beklenen normal davranışlardır. Ancak kimi zaman bebeklerde aşırı uyarıyla birlikte emzirme süreci etkilenebilmekte ve kilo alımında düşmelere rastlanabilmektedir. Çevrelerinden çok etkilenen bebeklerin, sessiz ve sakin bir odada emzirilmesi; arkadan gelen ışık, ses gibi uyaranların engellenmesi daha etkili bir beslenme için önem taşır.
Aşırı kilolu doğan bebeklerin ebeveynleri anne sütünün yetip yetmeyeceği endişesine kapılabilir. Fazla kilolu doğan bebekler yalnızca anne sütüyle vücutlarının gerektirdiği yeterli miktarda besini karşılayabilirler. İkiz ve üçüz annelerinin hatta tek göğüsten emzirebilen annelerin bile yalnızca anne sütü vererek çocuklarını büyütebildiklerini unutmayın. Bebeğin fazla kilolu olmasından etkilenip hemen mamaya başlanması konusunda üzerinizde bir baskı hissederseniz ya da yakınlarınızdan uyarı alırsanız, bu baskıları bir kenara bırakın ve kitabın “anne sütü yeterli mi”, “bebeğim yeterli emiyor mu” başlıklı bölümlerini okuyun. Eğer bebeğinizin yeterli beslendiğini düşünürseniz gereksiz endişelerden de kurtulmuş olursunuz. Sütünüzün yetmediğini düşünüyorsanız, mama başlamadan önce mutlaka çocuk doktorunuzla bu konuyu konuşmanız gereklidir.
Mamaya geçme zamanı
Doktorunuz önermedikçe mamayla beslenmeye geçmemek gerekir. Mamayla beslenme bebeğinizin anne sütünü az almasına ve süt yapımının da azalmasına yol açar. Eğer bir nedenle bebeğinizi biberonla besliyorsanız, onu başka bir şeyle uğraşırken beslemeye çalış-mayın. Biberonla beslenen bebekler de yüze bakmaya, temas kurmaya ve ilgiye büyük gereksinim duyarlar. Onlarla daha sık konuşmalı ve onlara daha çok dokunmaya çalışmalısınız.
