Bebeklerin doğumundan sonraki ilk 28 günlük evreye yeni doğan adı verilmektedir. Bebeklerin %60 ve erken doğanların da %80’inde yeni doğan sarılığı olduğu belirlenmiştir. Yeni doğan sarılığında genellikle herhangi bir tehlike bulunmamakta ve 1-2 hafta içerisinde kendiliğinden geçmesi mümkünüdür. Cilde sarı rengi veren Bilirubin maddesinin kan değerlerinde yükselip deride birikmesiyle yeni doğan sarılığı oluşmaktadır. Annenin bebek karnındayken kendi karaciğeri ile temizlediği bilirubini, bebeğin doğmasının ardından kendi karaciğerlerinin bu temizliği yapabilmesi için birkaç gün geçmesi gerekebilir. Bazı durumlarda tehlikeli olabilen bilirubin birikmesi beyine harabiyet verebilmektedir. Bu nedenle kendiliğinden geçme özelliği olsa da mutlaka bebekler doktor kontrolü altında olması gerekmektedir.
Sarılık takibinin yapılmasının şart olduğu bebekler;
- Anne ile kan gurubu uyumsuzluğu olanlar
- Prematüre doğmuş olanlar
- Doğarken kafa derisinin altında kanama oluşmuş olanlar
- İlk gün içerisinde sarılığı tespit edilmiş olanlar
- Anne sütünü yeteri kadar ememeyen ve beslenemeyenler
- 2 haftayı geçen sarılığa sahip olanlar
- Kendinden büyük olan ağabey ya da ablalarının bebekliklerinde ışık tedavisi ya da kan değişimi gerektirecek kadar sarılığı tespit edilmiş olanlar
- Doğuştan sahip olunan enzim hastalıkları ile doğmuş olanlar
- Diyabet hastası olan annelerin
- İdrar yolu enfeksiyonu olanlardır.
Bilirubin seviyesinin artmasına bağlı olarak öncelikle yüzde başlayan sarılık sonrasında göğüs, kol-bacak ve göz akında görülür. Bebeğin sarılık sonrasında göstermiş olduğu belirtiler arasında ten renginin sarı renginin artması, uyku süresinin uzaması, emme miktarının azalarak yeterince beslenememesi yer alır. Bebeğinizin beynine de etki edebilecek olan bilirubin; çok uzun süreli ağlamasına ve havale geçirmesine neden olurken aynı zamanda gelişim geriliği, görme ve işitme problemleri oluşur.
Sarılık çeşitlerinin tedavi yöntemleri;
- Bebeğinizde fizyolojik sarılık hakimse 2’şer saat ara ile bebeğinizi beslemeli ve vücut direncini arttırmalısınız.
- Yetersiz anne sütüne bağlı olan sarılıkta ise bebekler yaklaşık olarak her saat başı emzirilmelidir. Bu sayede mide- bağırsak sisteminin hareketi arttırılır ve bilirubin vücuttan kolayca atılır. Bebeğinizin uyuması gibi durumlarda ise mutlaka 4 saat ara ile uyandırılıp beslenmesi şarttır kilo kontrolü yapılan bebeklerde anne sütü beslenme için yetersiz kalıyorsa mutlaka ek olarak formül mama takviyesi yapılmalıdır.
- Anne sütünden kaynaklı olan sarılık durumunda ise mutlaka anne sütü doktor kontrolünden sonra kesilmeli ve bebeğe formül mama takviyesi yapılmalıdır. Fakat sarılık engellensin diye anne sütü kökünden kesilmez, 3 gün sonrasında tekrar başlatılır.
- Kan uyuşmazlığı durumlarındaki sarılıklarda ise bilirubin seviyesi 20mg/dl’nin üzerine çıkacağı için bebeklerde beyin felci, sağırlık ve beyin harabiyetine neden olmaktadır. Bu sarılık türü ise fototerapi uygulaması ile engellenebilmektedir. Ayrıca bazı durumlarda bebeğin kanı değiştirilebilmektedir.
