Bebekler doğduktan sonra genellikle yaklaşık yarım saat kadar uyanık kalır, daha sonra yavaşça ilk uykularına dalarlar.
DOĞUM VE SONRASI
En uygun yatak, çocuk karyolasıdır. Çocuk karyolası yoksa sert zeminde hazırlanmış yataklar da olabilir. Beşikler de yatak olarak kullanılabilmektedir.
Bebeklerin yataklarına, doldurulmuş hayvanlar ve oyuncaklar konulması uygun değildir. İkiz ya da üçüz bebekleri de birlikte yatırmak yanlıştır.
Uyumak için uygun kalınlıkta kıyafetler giydirirseniz, normal sıcaklıklarda bebeğin üstünü örtmeniz bile gerekmeyebilir. Üzerine örteceğiniz örtüyü bebeğin göğüs bölümünü geçmeyecek şekilde ayarlayın. Oda sıcaklığı çok fazla olmamalıdır. Uygun ısının ne olduğunu en iyi anneler hissederler. Annelerin hislerine güvenilmelidir. Bebekler soğuk kadar, aşırı sıcaktan da rahatsız olurlar. Bebeğinizi ilk dönemlerde daha fazla olmak üzere geceleri sık sık kontrol edin. Yüzünü göremeyeceğiniz şekilde kapatmayın.
Bebekler ilk günlerinde gece çok uzun uyuyabilirler, özellikle de sezaryenle doğan bebeklerde rastlanan bu durumda, bebeklerin beslenmesi için uyandırılması gerekir. Özellikle ilk ay içinde 3-4 saati geçen uyumalarda bebeği uyandırarak beslemeyi denemelisiniz. Çok uzun uyuyorsa ve uyandırmakta zorluk çekiyorsanız, doktora danışmakta yarar vardır. Kilo alımının kontrolü bu dönemde önemlidir.
Her bebek için uyku saatleri ve süreleri farklı olabilmektedir, bebek bunları kendi ayarlar. Siz de zamanla bu uyku dönemlerine uyum göstereceksiniz. Bebeğin uyku saatleri anne için de dinlenme saatleridir. Bebeğiniz büyüdükçe “belli standartlar” uygulayarak, onun uykularının düzene girmesini sağlayabilirsiniz. Uyumadan önce aldıracağınız bir duş, sürekli tekrarlayacağınız uyku öncesi ninnisi ya da seçtiğiniz bir uyku müziğini dinleyerek uyumaya alıştırmak; biraz daha büyüdüğünde okuyacağınız ya da anlatacağınız öyküler, bebeğinizle paylaşacağınız bir “uykudan önce eğlencesine dönüşebilir. Bu standartlar onun düzenli uyku dönemlerine geçiş sürecini kolaylaştıracaktır. Düzenli uyku çocuk gelişimi için çok önemlidir. Bu uyku düzeni alışkanlıklarını çok küçük dönemden başlayarak uygulamaya başlayabilirsiniz.
Bazı bebekler emerken, ayakta ya da kucakta sallanarak uyumak isterler. Bu alışkanlıklar ilk dönemlerde normal gibi görünse de, eğer uzun süre aynı şekilde devam edilirse kötü uyku alışkanlıklarına dönüşebilirler. Bu durum bebeklerin ve küçük çocukların gece sık uyanmalarına, her seferinde kucağa alınmak ve sallanmak istemelerine ya da aç değilken bile uyumak için emme refleksi geliştirmelerine neden ola-bilir. Önerimiz, bebeği altı aylıktan sonra göğüste ya da kucakta sallayarak uyutmak yerine, yatağında uyumasını sağlamaya çalışmaktır.
Bebeğin Yatış Pozisyonu ve Ani Bebek Ölümü Sendromu
Ani bebek ölümü 1 yaşın altındaki bebeklerin beklenmedik bir şekilde yatakta cansız olarak bulundukları duruma verilen addır. Yumuşak zeminde, fazla sıcakta, yüzüstü ya da yan yatırılan bebeklerde ve annenin sigara içtiği durumlarda ani bebek ölümü riski daha fazladır. Bebeğinizi her zaman sırtüstü yatırmalısınız. Bazı bebekler yüzüstü daha kolay uyuyabilmektedir ama erken dönemde ve ısrarla sırtüstü yatırılan bebeklerin sırtüstü uyumaya alışması kolay olacaktır. Kusma riski var diye annelerin bebeklerini sırtüstü yatırmaktan kaçınmaları, yan yatırmaya çalışmaları da yanlış bir uygulamadır. Kusmaya eğilimli bebekler için başlarını hafifçe yukarı kaldıran bir yatış pozisyonu denenebilir. Bebekleri yan yatırmak; ani bebek ölümü sendromunu önlemekte sırtüstü yatırmak kadar yararlı olmadığı ve yan yatırılan bebeklerin kendiliğinden karın üstü dönebilmelerinden dolayı önerilmemektedir.
Önlemler
- Anne ve babanın çocuklarıyla yataklarını paylaşması risklidir. Küçük bebekler için her zaman “aynı oda ayrı yatak” uygundur.
- Annenin sigara içmesinin ani bebek ölüm riskini iki kat arttırdığını unutmayın.
- Bebeğiniz emmeye iyice alıştıktan sonra emzik vermek ani bebek ölümünü engellemede etkilidir.
- Çok yumuşak yatak kullanmayın ya da yastık ve yorgan gibi yumuşak zeminlerde uyutmayın.
- Yatakta oyuncak ya da nesnelerin bulunmasına izin vermeyin.
- Üstüne örteceğiniz örtü bebeğin göğsünü geçmemelidir.
- Bebek odasını çok sıcak tutmayın, bebeklerin rahat edebileceği bir sıcaklık seçin. Uygun oda sıcaklığı 22-24°C olmalıdır.
