Bunlar, bebeğin anne karnındayken gelişme düzeyinin değerlendirilmesi ve doğumdan sonra olgunluk derecesinin ölçülmesi için temel alınan ölçütlerdir.
1.)Gebelik yaşı
Normal gebeliğin ortalama süresi 40 hafta ya da 10 gebelik ayıdır, yani toplam 280 gündür. Gerçekten de nüfusun aşağı yukarı % 80’i için gebeliğin süresi budur. Süre 2 hafta artabilir ya da eksilebilir. Gebeliğin süresi annenin son âdet kanamasının ilk gününden başlayarak hesaplanır. 3842 haftalık gebelik sonunda doğan çocuk, zamanında doğmuş sayılır. 37. hafta ya da daha az süren bir gebelikten sonra doğan çocuğa ise erken doğmuş (prematüre) denir.
42 haftayı tamamladıktan sonra doğanlara ise geç doğmuş (postmatüre)denir. Gebeliğin süresini hesaplarken dayanılan tarih, son âdet kanamasının tarihidir. Bu yüzden bu tarihin güvenilir olup olmadığını değerlendirmek, kuşkulu durumlarda dölütün “gebelik yaşını” (yani dölyatağı içinde geçirdiği süreyi) saptamak, doğum uzmanının görevidir. Dölütün gerçek gebelik yaşını, doğmadan önce saptayabilmek için değişik yöntemler kullanılmaktadır: Annenin çatı kemiği kaynağı (simfiz pubis) ile dölyatağının en üst noktası arasındaki uzaklığın hesaplanması; ultrasonla dölütün başının ve göğüs kafesinin ölçülmesi; amniyon sıvısında bazı maddelerin (kreatinin ve bilirübin) düzeylerinin saptanması ve hücresel tahliller; vb. incelemeler yapılır. Ancak dölütün boyutlarını belirlemeye yönelik olan bütün incelemelerin, doğacak bebeğin gerçek olgunluk derecesini göstermeye yeterli olduğu söylenemez.
2.)Dölütün büyümesi
Dölütün büyümesi, normal koşullar altında, her şeyden önce gebelik yaşına bağlı olduğundan, gebelik sırasında normal büyüme değerlerinin bilinmesi son derece önemlidir. Bu değerler, gebelik yaşını verir.
Büyüme, genellikle bebeğin beden ağırlığına, boyuna, kafatası çevresine ve göğüs kafesi çevresine göre değerlendirilir. Çeşitli topluluklardan alınan örnekler üzerinde yapılan istatistik incelemelere dayanarak yukarıdaki ölçütlere ilişkin, “dölüt büyüme eğrileri” çıkarılmıştır. Normal bir büyüme tanımlamasında yeni doğan bebeklerin en düşük ağırlıklı % 10’u ile en yüksek ağırlığı olan % 10’u (yani, normalin alt ve üst sınırları) değerlendirme dışı tutulur. Kalan % 80 (ağırlık, boy, kafatası çevresi, vb. bakımlardan), gebelik yaşına uygun gelişmiş sayılırlar; yani, normal sınırlar içine girerler.
