18 aylık bir bebek topa dokunup “top” dediği zaman basit bir zihinsel gelişme gösterdiği sanılır. Oysa bu sözcüğü söyleyinceye kadar oldukça uzun bir süre geçmiştir. Bebeğin dil gelişimi yaşamının ilk aylarından başlayarak etkisi altında kaldığı çevreye bağlıdır. Yetişkin, bebek için bir modeldir, bebeğe konuşmasında örnek olur. Konuşma insanlara özgü bir yetenek olduğundan bebekten konuşması beklenir. Bu sayede insansı huylarını, düşüncelerini ve isteklerini belirtebilir. Bebek bunu çevresindeki insanların sözlerinden, yüz ifadelerinden, davranışlarından, daha konuşmaya başlamadan önce anlayacaktır.
Bebekle oynadığınız zaman, eşyaların ve bu eşyalarla yaptığınız işlerin adlarını bebeğe söylemeniz önemlidir: “Bu bir toptur, şimdi onu atıyorum, sen onu tutuyorsun.” Bebeği giydirirken yaptığınız işleri, dokunduğunuz yerlerinin de adlarını belirtiniz: Sözgelimi “Bu. senin ayağın, şimdi ona çorap giydiriyorum, kırmızı bir çorap. İşte kırmızı çoraplı ayak. Şimdi de çorabının üzerine pabucunu giydiriyorum.” Bebeğe bedeninin bölümlerini gösteriniz ve adlarını söyleyiniz: “Bu, benim bebeğimin burnudur. Dokun bakayım. Annenin burnu nerede?”; vb. Bebekle çok “çocukça” bir dille konuşmayınız, daha çok sözcükleri hecelere ayırarak, etkili bir tonda ve tam olarak konuşunuz. Ona gördüğü şeyleri anlatınız, sözcüklerle anlatılabileceği isleri açıklayınız. Önemli olan bebeğin konuşmaları duyması ve sizin sözler aracılığıyla anlaşabildiğinizi görmesidir. Bebeğe bir papağan gibi,sözcüklerin seslerini taklit ettirmeye çalışmayınız. Bebek için anlama, konuşmaktan daha önemlidir. Bebek, ancak anladıktan sonra konuşabilecektir. İlk sözcükleri söylemeye başladığı zaman onu anlamaya çalışarak, tümcesini daha da genişletiniz: Sözgelimi eğer babayı sorarsa, konuşmaya devam ederek “Evet. Baba işe gitti. Döndüğü zaman seninle oynar.” deyiniz. Henüz kuramayacağı tümceleri yinelemesini istemeyiniz. Onun yarım yamalak konuşmasını kabul ediniz ve söylemek istediği şeyi anladığınızı gösteriniz, ama onun yarım yamalak sözlerini yinelemeyiniz. Her zaman, her zamanki halinizle konuşunuz. Bebek bir sözcükle bir düşüncesini anlatmak isteyebilir. Sözgelimi yalnızca “Top” diyerek, “Topu istiyorum.”, “Topu bana at.”, “Top nerede?”, “Ne güzel top.”, “Kardeşim topumu aldı.”, vb. düşüncelerini anlatmak isteyebilir. Yüz ifadesinden ve ses tonundan hangisini anlatmak istediğini anlamaya çalışınız. Önemli olan bebeğin yalnız bir sözcükle bile sizinle anlaşabileceğini görmesidir. Bebek iki sözcüklü tümceler kullanmaya başladığı zaman, onun düşüncelerindeki ilerlemeleri anlamak daha kolaydır. Bebeğin ilk tümceleri dilbilgisi açı sından yanlış olabilir, bu çok önemli değildir. Bütünüyle kişisel bir lehçe ya da anlaşılmaz bir dil kullanacaktır. Daha çok büyüklerin söylediklerini taklit ederek, size bir şeyler söyleyebilmeyi isteyecektir. Eğer söylediğine, hemen uygun biçimde yanıt verirseniz, bebeği konuşmaya teşvik etmiş olursunuz, ona verdiğiniz doğru yanıt bebek için olumlu bir model oluşturacaktır.
